August 18, 2025 | 12:00am
ANG hika ay ang pamamaga ng mga maliliit na daanan ng hangin sa baga. Kapag umaatake ang hika, dumarami ang plema sa baga at kumikipot ang daanan ng hangin kaya naghahabol ng hininga ang pasyente.
Walang permanenteng gamutan sa hika. Ngunit kung babaguhin ang pamumuhay, puwedeng mabawasan ang atake ng hika ng 50 %.
Narito ang mga dapat gawin ng mga could hika.
1. Eighty % ng taong could hika ay could allergy din. Pag-isipan kung ano ang ginawa bago umatake ang hika. Napagod ba, nainitan, o nakasinghot ng mabahong bagay? Isulat ito sa isang diary. Umiwas sa mga bagay na nagpapaatake ng hika mo.
2. Could allergy ba sa pagkain? Hindi kasing dalas ang allergy sa pagkain pero nangyayari rin ito. Magazine-ingat sa mga meals preservatives, meals coloring, sitsirya, alak, mani, seafoods, itlog, manok, at iba pa. Hanapin kung saang pagkain could allergy at umiwas dito.
3. Magazine-ingat sa mga gamot. Could taong could allergy sa mga gamot tulad ng aspirin, penicillin at gamot sa kirot. Paracetamol lang ang ligtas para sa could hika. Kumunsulta sa doktor bago uminom ng gamot.
4. Umiwas sa pollen. Pagdating ng tag-init, naglalabasan ang maraming pollen galing sa mga puno at damuhan. Magazine-face masks. Mas maraming pollen sa umaga.
5. Kapag taglamig na, minsan ay nagkaka-amag at fungus ang banyo dahil lagi itong basa. Tuyuin ang banyo pagkatapos maligo.
6. Kung could vacuum cleaner, gamitin ito para higupin ang mga dumi sa bahay. Kung puwede, alisin ang mga carpet at rugs dahil napakabilis nito kapitan ng alikabok.
7.Umiwas sa alagang hayop. Paliguan ang alagang aso bawat linggo. Nakakahika ang maliliit na balahibo ng mga ito.
8. Buksan ang bintana sa kusina. Ang matinding amoy ng pagkain ay puwedeng pag-umpisahan ng hika. Nakaiirita ang usok at amoy ng nilulutong sibuyas, bawang at pritong pagkain.
9. Maglinis ng bahay. Ang allergy ay nanggagaling sa mga mud mites, isang insekto na laganap sa ating bahay. Labahan kada isang linggo ang bedsheet, unan at kumot. Ibilad ang mga ito sa araw.
10. Umiwas sa lahat ng usok. Bawal na bawal ang usok at sigarilyo. Ipaalam sa lahat ng kamag-anak at kaibigan na bawal ang sigarilyo sa iyo. Umiwas din sa usok ng mga sasakyan.
11. Kumain ng prutas at gulay na nagpapalakas ng ating ugat at baga. Damihan ang pagkain ng dalandan, orange, mansanas, suha, ubas at blueberry. Puwede ring uminom ng Vitamin C pill 500 mg kada araw.
12. Kumain ng mga isda na mataas sa omega-3 fatty acids, tulad ng sardinas, tunsoy, tamban, alumahan, hasa-hasa, tuna at tanigui.
13. Kapag inaatake ng hika, subukan uminom ng matapang na kape o black espresso. Ang caffeine ay parang gamot na theophylline.
14. Umiwas sa softdrinks at vetsin. Puwede itong magpasimula ng hika.
15. Magazine-ingat sa sobrang lamig o sobrang init na panahon. Baka mag-trigger ng hika ito. Dapat ay katamtaman lang ang temperatura.
16. Magazine-ehersisyo ng 3-5 beses bawat linggo. Subukang palakasin ang mga braso, dibdib at likod para lumakas ang masel sa paghinga.
17. Gamitin ang tiyan sa paghinga. Dalawang paraan ang paghinga. Ang una ay ang paggamit ng dibdib. Ang pangalawa at mas epektibo ay ang paggamit ng tiyan. Humiga sa kama at ilagay ang kamay sa ibabaw ng tiyan. Sa iyong paghinga, dapat ay tataas ang kamay mo sa tiyan pero hindi tataas ang iyong dibdib.
18. Maghugas palagi ng kamay. Umiwas sa virus at micro organism. Kapag ikaw ay tinamaan ng sipon at ubo, puwedeng sumabay ang atake sa hika.
19. Gumamit ng aircon kung could sapat na pera.
20. Kapag madalas ang atake ng hika, magpatingin agad sa doktor. Could mga taong nadisgrasya na dahil pinabayaan ang kanilang nararamdaman.
