August 25, 2025 | 12:00am
1. Bawasan ang asin sa pagkain – Kailangan ay matuto tayong limitahan ang pagkain ng maaalat tulad ng asin, patis, toyo, bagoong at maaalat na isda. Mataas din ang asin ng mga instantaneous noodles, sitsirya at de-lata. Basahin ang “Dietary Label” para sa dami ng asin/salt. Kung maalat ang sabaw o sarsa ay huwag na itong ubusin. Sa pagluto ng noodles ay kalahati lang ang seasoning o alat na ilagay. Hindi naman bawal ang pagkain ng maaalat, pero bawasan mo lamang. Kapag nasobrahan ang asin o alat sa katawan ay tataas ang ating presyon. At ang hypertension ang sisira sa ating kidneys.
2. Limitahan ang protina sa pagkain – Alam ba ninyo na ang pagkain ng sobrang protina, tulad ng karneng baka, baboy, lalo na ang malalaking steak, ay nagpapahirap sa kidney? Kaya ang mga might sakit sa kidneys ay nililimitahan ang protina sa pagkain. Kapag marami ang protinang kinain, kailangan mag-double time ang trabaho ng kidneys. Bilang paghahambing, imbes na parang naglalakad lang ang trabaho ng kidneys, ay tumatakbo ang kidneys kapag maraming protinang kinain. Puwedeng mapagod at masira ang kidneys sa katagalan. Isang balanseng diyeta ang pinaka-healthy: might kanin, gulay, isda at prutas.
3. Gamutin ang hypertension – Kapag mataas ang presyon sa 140 over 90, dito na nag-uumpisa ang pagkasira ng kidneys. Gusto ng kidneys ang regular na presyon ng dugo lamang. Bawasan ang alat sa pagkain at uminom ng gamot sa altapresyon.
4. Gamutin ang diabetes – Napakasama ang naidudulot ng diabetes sa kidneys. Sinisira ng diabetes and kidneys at puwedeng magdulot ng kidney failure at pagda-dialysis. Kahit bahagya lang ang taas ng blood sugar ay puwede pa ring masira ang kidneys. Wala uncooked ito sa taas ng blood sugar, kung hindi sa tagal ng diabetes. Kapag 5-10 taon na ang diabetes, nag-uumpisa nang masira ang kidneys. Dahil dito, kumunsulta agad sa doktor para magamot ang diabetes at altapresyon.
5. Limitahan ang paggamit ng ache relievers – Ang mga pangkaraniwang ache relievers tulad ng mefenamic acid, ibuprofen, at mga mamahaling ache relievers tulad ng celecoxib, ay puwedeng makasira ng kidneys. Kailangan ay limitahan ang paggamit nito sa isang linggo lamang. Pagkatapos ay ipapahinga muna ang kidneys, bago muling bigyan ng gamot sa kirot. Kaya kung ika’y might arthritis, lagyan na lang ng mainit na tubig ang tuhod at gumamit na lang ng paracetamol pill.
6. Uminom ng sapat na tubig bawat araw – Ang pangkaraniwang payo ng doktor ay ang pag-inom ng walong basong tubig sa isang araw. Makatutulong ito sa pag-iwas sa kidney stones o bato sa bato.
7. Para sa mga taong magpapa-CT Scan o MRI with distinction dye (yung gumagamit ng dye na ipinadadaan sa ugat), kailangan nating pangalagaan ang inyong kidneys. Uminom muna ng tubig bago magpa-CT scan o MRI para matulungan ang kidneys na mailabas itong dye.
8. Wala pang basehan ang paggamit ng dietary supplements para sa kidneys – Ayon kay Montemayor, wala pang complement na naimbento na napatunayang makatutulong sa kidneys. Sundin lamang ang mga payong naibigay natin at mapapangalagaan na ang ating kidneys.
9. Huwag sobrahan ang pag-inom ng Vitamin C – Ayon kay Montemayor, hanggang 500 mg lang ng Vitamin C ang kanyang marerekomenda. Ang sobrang vitamin C ay puwedeng magdulot ng kidney stones. At ang kidney stones naman ay puwedeng umabot sa kidney failure kapag hindi naagapan.
10. Magtanong muna sa doktor bago uminom ng kahit anong gamot. Magpa-check ng ihi at dugo at kumunsulta sa kidney specialists.